De aantrekkelijkheid van het mystieke

Ramon Michielse, Zen.nl Rotterdam. Een poosje terug was de Dalai Lama in Ahoy Rotterdam, op zondag waren enkele uren in het programma vrij gemaakt voor vragen uit het publiek. Een dame uit het publiek stond op en vertelde dat ze ongeneeslijk ziek was. Ze vertelde waar ze aan leed, dat ze nog een half jaar te leven had en sloot af met de vraag; ‘waarom ik?’. Het antwoord dat volgde was lang uitgesponnen en niet heel concreet, een ‘mystiek’ antwoord naar mijn idee. Een antwoord waarin werd verwezen naar vorige levens en andere werelden. Deze 'Waarom?' vragen bleven me een tijdlang bezig houden. Op een gegeven moment werd me duidelijk dat zen mij bewust maakt dat ik me met sommige vragen niet hoef bezig te houden.

Ik besefte dat op de ‘waarom ik’? vraag geen bevredigend antwoord te vinden is. Zelfs niet wanneer de Boeddha naast de Dalai Lama op het podium had gestaan en de vraag had beantwoord. Later leerde ik namelijk dat de ‘waarom vragen’ causaliteits vragen zijn die vrijwel altijd gaan over het verleden of toekomst, niet over het hier en nu. En alleen een ervaring in het hier en nu kan een bevredigend gevoel geven. De ‘waarom vragen’ zijn geen zen vragen omdat deze verwijzen naar iets wat niet actueel is. Zen moedigt aan de oplossing te vinden in dit moment.



Het moedigt aan tot het doordringen tot onze actuele kern en dat heeft vaak een sterk rustgevend effect op onze onrustig zoekende geest. Dit geeft ons als mens energie en geestelijke vrijheid om vanuit de actualiteit er het beste van te maken. En paradoxaal genoeg breken we juist in het volledige bewustzijn van het hier en nu soms even door de grenzen van de actualiteit heen en komen in het gebied van het onbegrensde. Dan staat de tijd even stil, voelen we ons helder en verlicht en kunnen het leven weer aan. Soms krijgen we in dat soort moment zelfs antwoorden op anders onbeantwoordbare vragen. In het hier en nu dient zich dan het mysterie aan, niet als vlucht route maar als verlichtingsmoment.