Mindful communiceren – 5 tips

5 communicatie tips



Mindfulness is een van de manieren om alles wat we doen met volle aandacht te doen. Dan is het dus ook mogelijk met meer aandacht te communiceren, met anderen om te gaan.

Remko de Beer

Goed communiceren is de sleutel tot begrip en verbinding. Dat geldt voor iedere relatie, zowel zakelijk als privé. Maar hoe communiceer je nu goed? Susan Chapman, psycholoog, therapeut en zeer ervaren meditatiebeoefenaar, geeft in haar boek Mindful communiceren vijf tips hoe we met meer aandacht kunnen communiceren.

1. Mindful aanwezig zijn: een wakker lichaam, warm hart en open geest
Mindful aanwezig zijn betekent actief luisteren met een open geest, zonder een gesprek te proberen te manipuleren. Je laat tijdens het gesprek het resultaat daarvan los, waardoor emotionele uitbarstingen veelal uitblijven. Ben je mindful aanwezig, dan is de communicatie gericht op ‘wij’ in plaats van wat ‘ik’ nodig heb.
2. Mindful luisteren: bemoediging
Mindful luisteren gaat over jezelf in de schoenen van de ander proberen te plaatsen, de ander echt willen horen, werkelijk willen begrijpen, met de ander meevoelen en voorbij zijn of haar fouten kunnen kijken.
3. Mindful spreken: vriendelijkheid
Met aandacht spreken betekent denken voordat je je mond opendoet. Zeggen wat je bedoelt zonder bot, gemeen of kwetsend te zijn. Wat je wilt zeggen komt niet gekleurd door angsten en onzekerheden uit je mond. Het gaat bij mindful spreken niet over je gelijk willen krijgen of winnen. Overdrijven, liegen, verbloemen en verdraaien hebben geen plaats in mindful spreken.
4. Mindfull in relaties: onvoorwaardelijke vriendelijkheid
Dit betekent de relaties met anderen onvoorwaardelijk accepteren, hoe deze van moment tot moment ook zijn. Soms voel je je eenzaam, in de steek gelaten of heb je medelijden met jezelf, omdat jij in de relatie altijd weer het initiatief moet nemen. Onvoorwaardelijke vriendelijkheid gaat over de ander accepteren, hoe jij je soms door de ander ook gekwetst, niet gezien of gehoord voelt.
5. Mindful antwoorden: speelsheid
Plezier hebben en spelen zorgt voor een staat van openheid waarin je (voor)oordelen en strategieën loslaat. Het is open en eerlijk communiceren, zonder spelletjes te spelen, zonder regels, voorwaarden, verwachtingen of manipulaties.

Verkeerslichten
Chapman gebruikt vervolgens de metafoor van verkeerslichten om tijdens het communiceren te leren zien of jouw manier van communiceren open, gesloten of ergens ertussenin is. Groen licht wil zeggen: je hoort wat de ander zegt zonder dat je jouw eigen persoonlijke gedoe (gevoelens, gedachten, emoties) de boodschap laat inkleuren. En dit geldt uiteraard wederzijds. Het ‘communicatieverkeer’ is geen eenrichtingsverkeer, maar verloopt beide in richtingen. Groen-lichteigenschappen als aandachtig te kunnen zijn, met een ander mee te kunnen leven en eerlijk, benieuwd en begripvol te zijn kunnen we trainen door te mediteren.
         Rood licht betekent het einde van de communicatie. Minstens één partij wil niet luisteren of is zo afgeleid dat echt luisteren naar wat de ander zegt niet meer mogelijk is. Het verkeer tussen jou en de ander staat letterlijk stil.
         Staat het verkeerslicht op oranje, dan heerst er onduidelijkheid of er werkelijk geluisterd wordt of niet. Je voelt je niet helemaal gehoord en bent misschien geneigd de stekker er helemaal uit te trekken. Hoe standvastiger je bent onder je eigen gevoelens van gekwetstheid of teleurstelling, hoe groter jouw vermogen om de communicatie weer richting groen licht te sturen.

Mindful communiceren betekent oefenen. Susan Chapman geeft in haar boek veel praktische tips uit het boeddhisme om hiermee aan de slag te gaan. Heb je meditatie-ervaring en wil je verdiepen in mindful communiceren? Zen.nl Tilburg en Zen.nl Zeist organiseren een weekendsesshin van 22-24 juni over dit thema. Sesshin is het Japanse woord voor retraite. Deze sesshin geeft je de gelegenheid om met een groep je meditatie te verdiepen. Het weekeinde brengen we veelal in stilte door; elke ochtend is er een lezing en doen we oefeningen met mindful communiceren. Meer weten of aanmelden? Kijk op deze site.