ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
Leren wachten van Dirk De Wachter
Wachten als levenshouding
De Wachter stelt in zijn boek dat wachten geen passiviteit is, maar een bewuste en zelfs geëngageerde keuze. “In de vele discussies over werkdruk en snelheid vergeten we te vaak dat het alternatief wél bestaat. We moeten onszelf simpelweg weer toelaten te wachten.” Hij pleit tegen “gemakkelijkheidsoplossingen” en benadrukt dat kleine keuzes grote gevolgen hebben: “Wachten opent de weg naar genegenheid en verbinding.” Hoe zenvol kun je het krijgen? Wij noemen het alleen geen ‘wachten’ maar ‘mediteren’, maar wat is het verschil tussen die twee?Zen en Heidegger
Hoewel De Wachter niet expliciet naar zen verwijst, doet zijn verhaal dat impliciet aan alle kanten. Zijn grote inspiratiebron Heidegger was sterk beïnvloed door het werk van de Japanse zenleraar D.T. Suzuki. Heidegger schreef zelfs een kaart waarin hij Suzuki persoonlijk bedankte. Het is dus geen toeval dat De Wachters nadruk op tijd, aanwezigheid en rust zo zenvol aanvoelt.Wachten in de praktijk
Tijdens de lezing in Nijmegen illustreerde De Wachter het belang van wachten met een familieanekdote: zijn grootvader zat urenlang te vissen zonder ooit een vis mee naar huis te nemen. Het ging niet om het resultaat, maar om het geduld en de rust. Precies dit beeld doet denken aan wat zenmeester Dōgen (1200-1253) ooit zei: mediteren is als vissen zonder haakje. Je zit niet om iets te vangen, maar om aanwezig te zijn in het wachten zelf. Dit motief loopt als een rode draad door de zenfilosofie en werd in de twintigste eeuw opnieuw zichtbaar in het werk van Heidegger. Zoals in de bundel Heidegger and Asian Thought (Parkes, 1987) wordt aangetoond, raakte Heidegger al vroeg onder de indruk van de zenfilosofie door het werk van D.T. Suzuki. Zijn hoofdwerk Sein und Zeit kan zelfs gelezen worden als een westerse uitwerking van Dōgens essay Uji (Zijn-Tijd), waarin elke ademhaling en elk ogenblik niet alleen tijdelijk is, maar ook de volle realiteit van “zijn” belichaamt. Waar Dōgen zegt dat wij zelf tijd zijn, zoekt Heidegger naar een taal om dit inzicht voor de moderne westerse mens toegankelijk te maken. In dat licht krijgt De Wachters oproep om opnieuw te leren wachten een diepere achtergrond: het is niet zomaar een therapeutisch advies, maar resoneert met eeuwenoude wijsheid waarin wachten en tijd samenvallen met het wezen van ons bestaan.Conclusie: Helemaal zen
Hoe anders is dat nu: we grijpen direct naar ons mobieltje, controleren tien keer of ons pakketje al onderweg is. “De haast en onrust zijn ziekmakend,” aldus De Wachter. Aan het slot van zijn lezing zei hij dat hij cliënten liever doorstuurt naar meditatie, mindfulness of yoga dan naar pillen. Want van pillen leer je niet wachten, van mediteren wel. Zijn advies was eenvoudig maar radicaal: onthaast en wacht niet om te leren wachten. Zo klonk in Nijmegen, misschien onbewust, maar onmiskenbaar: Dirk de Wachter, helemaal zen.
ZenActueel Blog
Aanbevolen links:
Zen Incompany
Zen.nl winkel
ZenActueel nieuwe artikelen
Verslag boomplantdag Woerden
Twijfelmoedig | De moed om niet-te-weten
Wat nam ik mee uit Taiwan?
De aanslagen in Parijs hebben me gelukkig gemaakt
Verslag themadag over: toeval
Over inzicht, aandacht en vreugde