whatsapp
 

 

ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven




Zen.nl, Zen, meditatie, leren mediteren, Ganbatte, vastberadenheid, vastberaden, Japan, weekendsesshin, pruimenjam, negatieve gedachten, vertrouwen, ganbatte


Pruimenjam als zen oefening



Harry Mengers / Zen.nl Nijverdal / 19 augustus 2025

Soms zit het mee, soms zit het tegen en juist dan is het de kunst om ‘zen’ te blijven. Deze keer viel het Harry behoorlijk tegen, maar … hij hield zich voor: Ganbatte.

Juli is traditioneel dé maand om pruimenjam te maken. Waar dit jaarlijkse ritueel normaliter soepel verloopt met grote Hollandse pruimen, oogsten we dit jaar een veel kleinere pruimensoort. Verloopt het proces gestroomlijnd, dan levert een emmer pruimen zo’n twintig potten jam op: pruimen schoonmaken, ontpitten met een mesje, kort koken met geleisuiker, in potten gieten, afsluiten en omgekeerd laten afkoelen. Met twee personen vergt deze klus gemiddeld zo'n drie uur.

De uitdaging van kleine pruimen

Boerderij Moria in Wilp, jarenlang leverancier van de grote Hollandse pruimen, was gestopt met de verkoop, en dus moesten we een alternatief zoeken. Het toeval hielp een handje: een cursiste bood spontaan aan om de pruimen van twee rijkdragende bomen te komen brengen. We kregen een emmer vol mee naar huis en een dag later konden we het jaarlijkse jamproject opnieuw starten.

Al snel werd duidelijk dat deze pruimen aanzienlijk kleiner waren, maximaal de helft in formaat. Het bleken er maar liefst 1300 te zijn, tegenover de gebruikelijke 300 tot 400. Bovendien lieten de pitten zich niet eenvoudig verwijderen. Stomen bleek noodzakelijk om het vruchtvlees los te weken. Nog een extra handeling in het proces. De moed zonk even in de schoenen: "Er is geen beginnen aan! Dat gaan we zo niet doen," klonk het vanuit de keuken. De reactie was kalm maar vastberaden: "Dat is goed. Ik begin alvast."

Een zenoefening in de keuken

Zenmeditatie biedt krachtige ondersteuning bij het ontwikkelen van vastberadenheid en geduld. Het heldere beeld van gevulde jampotten en het vertrouwen in een goede afloop gaven richting en motivatie. Pruim voor pruim werd ontdaan van zijn pit. Gedachten als "Ik ben al een uur bezig en zie alleen onder in de kom wat vruchtvlees", "Waarom help je niet mee?", of "Mijn handen zijn helemaal blauw en week", kwamen voorbij, maar werden opgemerkt en waaiden voorbij.

De oefening begon om 10.00 uur ’s ochtends en duurde tot 's middags 17.00 uur. En hoewel we dit keer maar tien potten jam vulde in plaats van twintig, voelden ze rijker gevuld dan ooit. Geen enkele pruim was ongemerkt gepasseerd. En de smaak? Ongeëvenaard.

Klein oefenen voor het grote werk

Deze, uit het leven gegrepen zenoefening van de pruimenjam, vormde een waardevolle training in vertrouwen, doorzettingsvermogen en het omgaan met negatieve gedachten en gevoelens, van jezelf én van anderen. Het zijn vaardigheden die in het dagelijks leven vaak broodnodig zijn: in het wachten op een kind dat nog thuiskomt, een monteur die op zich laat wachten, een partner die stil blijft, of een uitslag die op zich laat wachten.

Oefen klein, om het grote werk aan te kunnen. In de Japanse zenkloosters en daarbuiten moedigen ze dit oefenen heel vaak aan met de uitdrukking: ganbatte!, oftewel: houd vol!

Dit begrip ‘ganbatte’ is echt een deel van de Japanse cultuur en het thema van onze weekendsesshin van 14-16 november. ‘Ganbatte: oefenen in vastberadenheid en geduld’. Voor meer informatie en aanmelding: Ga naar: Zen.nl/Nijverdal

Begeleiding: Saskia Koerntjes & Harry Mengers

Zen.nl, Zen, meditatie, leren mediteren, Ganbatte, vastberadenheid, vastberaden, Japan, weekendsesshin, pruimenjam, negatieve gedachten, vertrouwen, ganbatte