whatsapp
 

 

ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven




Zen.nl, Zen, meditatie, leren mediteren, zenhouding, spelen, Ryokan, online cursus, grens, stilte, compassie, crises


Spelen als zenhouding



Redactie ZenActueel / Zen.nl Nederland / 22 mei 2025

Wie Ryōkans poëzie leest, merkt hoe zorgeloos deze meester leeft:

Het is in deze wereld
met dit lichaam
dat ik speel.
Onnodig om te denken
aan de wereld die komt.


(vertaling John Stevens)

Spel, zo lijkt hij te zeggen, doet je opgaan in dit moment en al je zorgen vergeten. Er is dan geen speler en omgeving meer, alleen het spel; alleen dit wat ik doe met plezier. Het is dezelfde nondualiteit die zenmeesters in de zendo onderwijzen, maar hier zindert deze eenheid in het stof dat opwaait onder springende voeten te midden van de kinderen.

In het Westen noemde Friedrich Schiller dit de Spieltrieb, de speeldrang die lichaam en geest tot één maakt. Ryōkan had zich eeuwen daarvoor vergelijkbaar uitgelaten, niet vanuit de boeken van andere filosofen, maar vanuit zijn jeugdige hart. Of moeten we schrijven ‘ondanks’ de vele boeken die hij had gelezen, want Ryōkan las veel, waaronder de klassieken van Confucius, die bepaald niet bekend stond als een speels mens. Wanneer hij na het spelen met zijn bedelkom rondging, wisten de dorpsbewoners dat het niet om aalmoezen ging, maar om het spel dat doet leven. De boog kan niet voortdurend gespannen staan; laat de wind de snaar bewegen.

Dit was het derde verhaaltje over Ryokan. Lees hier deel 1 en deel 2. In een tijd van strakke agenda’s en ‘serieuze’ crises is het verleidelijk het leven als een strategische wedstrijd te zien. Ryōkan schuift zijn temari bal onze kant op en fluistert: Speel mee. Niet om te winnen, niet om te ontsnappen, maar om één te worden met jezelf in het spel van het leven. Als je de bal vangt, vergeet dan wie je was.

De komende online cursus Zen en verlicht spelen nodigt uit om precies dát te onderzoeken. Zes lessen vol ruimte om je speelse geest te herontdekken. Voor iedereen die verlangt naar meer lucht, verwondering en durf om gewoon te leven.

Voor meer info een aanmelding klik hier

Dit is het derde en laatste artikeltje over Ryōkan.

Klik hier voor het eerste artikel: Kinderen lachen om niets, volwassenen huilen om alles
Klik hier voor het tweede artikel: Zen & de kunst van het spelen

NB in het tweede artikel schreven we dat Ryōkan een zenmonnik was in de Rinzai-school van de Japanse zentraditie. Dit is niet correct en inmiddels gecorrigeerd. Ryōkan studeerde namelijk zen onder leiding van de Soto-zenmeester Kokusen, die stierf in 1791 toen Ryōkan 33 was.