ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
Vorm is leegte, leegte is vorm – Zen als oefening in verbondenheid
Een blad als leraar
Tijdens de voorbereiding op de les las ik een passage uit Vorm is leegte, leegte is vorm van Thich Nhat Hanh. Hij vertelt over een hartvormig blad dat nog net aan de boom hangt, klaar om los te laten. Het blad weet: ik ben niet alleen kind van de boom, maar ook haar moeder. Ik voed de boom, keer terug naar de aarde, en leef voort in het geheel. Deze simpele metafoor raakt de essentie van de Hartsutra: alles is met alles verbonden. Vorm is leegte. Leegte is vorm. Niets staat op zichzelf. Lichaam en geest, ik en de ander, alles is voortdurend in beweging. In die onderlinge afhankelijkheid ontstaat niet leegheid, maar openheid. Ruimte. Vertrouwen.Mijn proces met de Hartsutra
Mijn eigen reis met de Hartsutra begon tijdens een introductiecursus bij Yvonne. De zin "Vorm is leegte, leegte is vorm" voelde als thuiskomen. Niet omdat ik het begreep, maar omdat ik het herkende. Zoals ik bij het zeilen nooit het gevoel heb gehad in een boot te zitten, maar altijd één mét de boot was*, zo voel ik me vaak tijdens de meditatie verbonden met het kussen, met de ruimte, met alles. Tijdens een online college van Arthur over de Hartsutra herkende ik niet alleen de ervaring en maar begreep ik ook de woorden. Het hielp me bewuster te voelen wat er te voelen was en soms is dat ook ongemak, maar met de tijd groeide vooral mijn innerlijke rust. Ik voelde oude bubbels: ervaringen die ik nog niet helemaal verwerkt had. En steeds vaker kon ik die bubbels echt waarnemen, zonder ze direct te willen oplossen.Spiegelen en loslaten
In mijn voorbereiding voor een stille les doken ineens ook weer bubbels op. "Kan ik de namen van de deelnemers wel onthouden?" Die gedachte bracht spanning. Maar juist die spanning hielp me oefenen in aandacht en acceptatie. Mijn perfectionisme-bubbel kwam naar boven, samen met de gedachte: "Ik heb geen kortetermijngeheugen." En toch keerde ik terug naar het lichaam. Naar de adem. Naar het moment. Ik mediteerde een keer extra en vertrok met rust naar de zendo. Tijdens de les herinnerde ik me de namen, tot er enige verwarring ontstond rond de theeceremonie. Prompt vergat ik naar de thee te buigen. Maar juist dat moment spiegelde mijn bubbel van perfectie, en … ik kon er om glimlachen.Afstemmen, niet aanpassen
Langzaam leer ik het verschil tussen aanpassen en afstemmen. In de stilte van het zitten, in het lopen van Kinhin, in het samen reciteren: ik oefen in trouw blijven aan mezelf, zonder me af te sluiten. Zen is voor mij steeds minder een kwestie van het goed doen, en steeds meer een oefening in open zijn.De adem als anker
Wat steeds terugkeert is de adem. De brug tussen lichaam en geest. Telkens opnieuw begin ik weer. In de meditatie, maar ook daarbuiten. Niet om iets te bereiken, maar om aanwezig te zijn. Om niets te veranderen. Alleen maar te zijn. Zen leert mij dat oefenen geen pad naar perfectie is, maar een voortdurend afstemmen op wat is. In leegte. In vorm. In verbondenheid. * Opmerking van de redactie: Tonny was in 1985 wereldkampioen zeilen. Over zen en sport vertelt Tonny meer in de podcast die Arthur met haar maakte. Klik hier om de podcast te starten.ZenActueel Blog
Aanbevolen links:
Zen Incompany
Zen.nl winkel
ZenActueel nieuwe artikelen
Verslag boomplantdag Woerden
Twijfelmoedig | De moed om niet-te-weten
Wat nam ik mee uit Taiwan?
De aanslagen in Parijs hebben me gelukkig gemaakt
Verslag themadag over: toeval
Over inzicht, aandacht en vreugde