Het antwoord op de koan
Rients Zen.nl Nederland
Hoewel het niet gebruikelijk is, geef ik deze keer het goede antwoord op de koan die we in de
ZenActueel van 11 mei publiceerden. De koan luidde: Om welk symbool draait het in dit schilderij? Het antwoord is:
de kleine afstand tussen de schaal met eieren en de schedel, welke symbool staat voor het leven. We kregen weer meer dan 100 reacties en onder wie velen die het antwoord
bijna goed hadden. Bijna goed rekenen we het antwoord ‘het leven’ ook al is dat op het schilderij dus gesymboliseerd door de korte afstand tussen de eieren en de schedel. Iemand antwoordde ook ‘Alfa en Omega’. Ook een bijzonder passend antwoord omdat dit feitelijk de titel is van het schilderij van Walter Elst. In zijn beschrijving ervan zegt hij verder: Eigenlijk gaat het in dit schilderij niet over het begin of het einde, maar wel over die korte tijd ertussen, namelijk het leven zelf. De winnaar is daarom Hans Steinbusch, ook al was zijn antwoord niet beter dan het leven, dus niet helemaal goed. Echter in de toelichting op wat hij van de koan leerde schrijft hij: ‘Een stilleven is duidelijk geen stil leven. Er is veel gebeurd in de
enkele centimeters tussen ei en schedel. Leven en dood zo dicht bij elkaar.’ Hans krijgt binnenkort het door hem gewenste boek toegezonden.
Reacties en inzichten
We vroegen de deelnemers dus ook tot wat voor inzichten en ervaringen het werken met deze koan bracht. Hieronder slechts enkele van de vele reacties:
1. Onze eindigheid is van groot belang en zou een vingerwijzing moeten inhouden voor onze manier van leven: stervelingen leven met mededogen voor elkaar. We delen immers hetzelfde lot!
2. Elke dag, minuut is waardevol. Wanneer verschijnt de dood? Geniet van de mogelijkheden van het witte servet dat je mag gebruiken.
3. Dat niets eindig is. Het leven is overal.
4. Interessant om alleen te kijken, aanwezig en zonder conclusie.
5. Leven en dood zijn geen tegenstelling, maar verwijzen naar eenzelfde bron.
6. Dat de natuur zo mooi in balans is.
7. Wat je niet ziet, is er wel.
8. Het leven en de dood onlosmakelijk verbonden zijn met elkaar.
9. Dat er veel afleiding is van waar het om gaat NU gewoon het huidige moment
10. Ik ben nogal nuchter van aard en in eerste instantie dacht ik: hè nee, dat zou ik toch niet aan de muur willen hebben hangen, maar na beter gekeken te hebben, me bezig gehouden met de vraag van het waarom van het schilderij….
11. Het zien van het niet-zien. Dat is puur gewaar zijn.
12. Oorzaak wat ik ervan leer is niet het antwoord op: Wat is er eerder de kip of het ei, maar me bewust te worden van de universele liefde die de oorsprong is van zowel de kip als het ei.
13. Het maakte me meer bewust van mijn behoefte om details te controleren, en risico's te vermijden.
14. Komt mijn antwoord uit een bubbel?
15. Nu begint het pas.
16. Het bezig zijn met een koan doet vooral iets in de achtergrond. Ik merk dat pas achteraf.
17. Ik blijf leren en hier over nadenken. Deze "laag" zie ik nu, ik verwacht nieuwe lagen te zien, naarmate ik deze koan langer meeneem in mijn gedachten.
18. Tegenslagen in het leven betekenen niet direct het einde van het leven.
19. Wit is zwart en zwart is wit.
20. Zen brengt niks.
21. Dat het leven en de dood onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. Zoals het hier staat op een klein oppervlak aan een muur bevestigd, op een wit doekje, voelt het als kwetsbaar.... het witte doekje kan zo van de rand worden afgetrokken.
22. 11-5-2018 22:42
23. De rust die ik zo nodig had.
24. Fijn om zo met je hersenen te werken!
25. Kijken en wachten op de eerste zin die dan komt.....het gaat om de stilte van het wachten, goede oefening.
26. Om toch even de tijd te nemen om ernaar te kijken in eerste instantie dacht ik wat moet ik hier nu mee!
27. Realisatie wat ik al wist.
28. Opnieuw inzichten krijgen.
29. Out of de box denken, ontspanning als puzzel.
30. Het gaat om de dingen tussen de dingen die heel belangrijk lijken.
31. Je eigenlijk met één koan in je leven vooruit kan.
32. Heel mooi schilderij.
33. Door het schilderij op je in te laten werken krijgt het een veel diepere betekenis dan dat het in eerste instantie doet lijken. Dat vind ik wel bijzonder!
34. Geeft me weer eens spiegel van mezelf in het jagend bestaan en zet me ff op de plaats (rust).
35. Mooi idee, om de Koan onder een breder publiek kenbaar te maken.
36. Ik vind het schilderij zelf prachtig. Zo sereen.
Voor een uitgebreide beschrijving van het fenomeen Koan, zie
ZenActueel van 11 mei.
Podcasts Arthur Nieuwendijk
Projecties bij Pasen
Ontdek de kracht van acceptatie
Zen en de bubbelkamer
Door zen plan uitgevoerd
Vertrouwen ontwikkelen