ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
© Rients
Over Hui-neng
Aantekeningen en citaten bij online zenfilosofiecursus / college 3
Rients Ritskes,
Zen.nl Nederland
Boeddha’s ( 500 v. Chr.) verlichting bestond na lang zoeken en trainen uit het besef dat alles één is. Die ervaring van éénheid maakt gelukkiger, dat wil zeggen minder kwetsbaar voor de ongemakken van het leven. Hij adviseerde ook deze
staat van bewustzijn te trainen door alles wat je doet met zoveel mogelijk aandacht te doen, waardoor je de eenheid met alles steeds meer gaat ervaren. De hoogste waarheid in het Boeddhisme is dan ook nog steeds de ervaring van één zijn in dit moment. Dat wat je nu ervaart, is de waarheid, de rest is slechts een idee over de waarheid. Vanuit een volledig bewust zijn van dit moment kun je de beste beslissingen nemen en je gedragen als een wijs mens.
Mahakashapa ( 500 v. Chr), de eerste patriarch van zen, was een trouwe leerling van Boeddha en de eerste die zijn boodschap echt goed begreep en vanuit dit begrip wist te handelen. Hij glimlachte toen de Boeddha een bloem omhoog hield. Wijsheid is de actuele situaties en teksten goed te doorzien en er naar te handelen.
Nagarjuna (circa 150 - 250) heeft grote invloed gehad op het Boeddhisme met zijn leer van het midden, d.w.z. dat hij duidelijk maakte dat hoewel alles één is, het toch goed is om de dualistische wijze waarop wij de wereld ervaren te blijven zien als de functionele dagelijkse waarheid.
Pag. 78 (stanza 17)
Hoewel het verschijnselen aan inherent bestaan ontbreekt, kunnen we nog wel termen als eigen kenmerken gebruiken, want hoewel deze bij analyse onvindbaar zijn, verschijnen ze toch, zoals objecten in een droom, als bestaand in gewone waarneming.
Pag. 84 (stanza 37)
Activiteiten worden veroorzaakt door verstorende emoties. Ons lichaam ontstaat uit de natuur van verstorende emoties en activiteiten. Omdat de oorzaak van het lichaam gelegen is in de activiteiten en activiteiten uit verstorende emoties ontstaan, daarom ontbreekt het deze drie dus aan inherent bestaan.
Pag. 84 (stanza 39)
Als iemand begrijpt hoe activiteiten leeg zijn van inherent bestaan, dan realiseert hij de zoheid van activiteiten. Wanneer hij de zoheid realiseert, zal hij onwetendheid opgeheven hebben (….) en aldus zal hij de staat van bevrijding bereiken, vrij van ouderdom en dood.
© Rients
Pag. 88 (stanza 57)
Bewustzijn kan niet ontstaan zonder iets tot zijn object te nemen, daarom is het afhankelijk van het kennisobject … daarom ontbreekt het hun beide aan inherent bestaan.
Pag. 90 (stanza 66)
Geproduceerde verschijnselen zijn gelijk aan een dorp, een illusie, een haar verstrikt in de ogen, schuim, een luchtbel, een emanatie, een droom en een cirkel van licht, geproduceerd door een ronddraaiend brandend stuk hout.
Zen
Er is ontstaan noch vergaan,
alles is veranderlijk en leeg.
Overal is het nirvana,
ook al is dit niet gemakkelijk te zien.
Nirvana herken je door je bewust te zijn
van de tijdelijkheid van alles,
waardoor je geen last hebt
van storende emoties of gedachten.
Oorzaak en gevolg bestaan alleen in het denken.
Geluk en lijden zijn als een droom.
Formuleer zo helder mogelijk,
want ideeën bestaan noch vergaan.
Tijd is een veranderlijke gedachte
en onze activiteiten zijn als illusies,
net als het idee van een zelf.
Dit is het hart van de zenfilosofie.
Heb je door ervaring voldoende vertrouwen,
met deze verlichtende leer over de leegte,
dan is het goed deze met anderen te delen,
zodat ook zij gelukkig kunnen zijn.
Hui-neng (681 - 713), in het Japans Daikan Eno geheten, is de zesde patriarch en geestelijk vader van de zentraditie, half wees, arm en ongeletterd. Zijn belangrijkste bijdrage aan de zenfilosofie is dat ook ongeschoolden verlicht kunnen zijn en ook jongeren al tot groot inzicht kunnen komen. Hij benadrukt als eerste in de zentraditie het belang van de ontwikkeling van wijsheid om tot verlichting (is de hoogst mogelijke wijsheid) te komen en relativeert daarmee het tot dan toe eenzijdige geloof in meditatie als weg naar verlichting. De verlichting is al in ons en breek vaak plotseling door.
Uit: De Sutra van Hui-neng door Wong Mou-lam, uitgave Ankh Hermes
Pag. 22
De vierde patriarch Hung-jen schreef een inzicht-gedicht-wedstrijd uit i.v.m. zijn opvolging en Shen-shui, de gedoodverfde opvolger durfde het gedicht dat hij na vele pogingen had gemaakt niet te overhandigen en schreef het daarom op de poort:
Pag. 24
Ons lichaam is de bodhi-boom,
onze geest een heldere spiegel.
Met zorg maken we hem elke dag schoon,
en laten er geen stof op neerdwarrelen.
Waarop Hui-neng het volgende vers liet optekenen:
Pag. 28
Er is geen bodhi-boom,
en ook geen heldere spiegel.
Aangezien alles leegte is,
waarop kan het stof dan neerdwarrelen?
Pag. 32
Hui-neng vraagt later, wanneer Shen-shui de tekenen van het opvolgerschap komt opeisen, maar deze niet kan tillen: ‘Als u aan het goede noch aan het slechte denkt, wat is dan op dat ogenblik uw ware aard, uw oorspronkelijke gezicht?’ Toen Shen-shui deze vraag hoorde werd hij onmiddellijk verlicht.
Pag. 33
Op een dag, toen een vlag wapperde in de wind, begonnen twee bhikshu’s een discussie over wat er nu eigenlijk bewoog, de vlag of de wind. Toen ze het niet eens konden worden, zei ik hun dat het niet de vlag of de wind was die bewoog, maar hun eigen geest.
Pag. 42
Geleerd publiek, als jullie het diepste mysterie (…) wensen te doorgronden, dan moeten jullie prajna beoefenen door de Diamant Sutra te reciteren en te bestuderen.
Pag. 45
Mijn levensdoel is de leer van de School van de Plotselinge Verlichting te onderrichten, zodat de leerlingen in staat zullen zijn in een oogwenk bodhi te bereiken en door introspectie hun ware aard te realiseren.
Pag. 46
Opzettelijk aan niets meer denken, zodat alle gedachten worden onderdrukt, is volkomen verkeerd en behoort niet tot de dharma.
Pag. 49
Als andere mensen fouten maken, dan moeten we die negeren. Het is verkeerd om de fouten van anderen waar te nemen.
Pag. 50
Verlichting zoeken door zich terug te trekken uit de wereld is even dwaas als het zoeken naar de horens van een konijn.
Pag. 55
De Boeddha verklaarde dat waar de verlichte mensen zich ook bevinden, zij zijn steeds vredig en gelukkig.
Pag. 58
Mogen alle levende wezens (…) de werkelijkheid onmiddellijk op intuïtieve wijze begrijpen!
Pag. 63
‘Begrippenloosheid’ is ons doel, ‘objectloosheid’ onze basis, en ‘begeerteloosheid’ ons voornaamste principe.
Pag. 78
Iemand die onder alle omstandigheden nederig en minzaam blijft en tegen iedereen vriendelijk is, heeft de essentie van de geest gerealiseerd.
Pag. 79
Goed en kwaad zijn tegengestelden van elkaar, maar hun essentie is niet tweeledig.
Pag. 87
Er zijn geen onduidelijke passages in de sutra, het is slechts je geest die ze onduidelijk maakt.
De Diamantsutra wordt ergens tussen het jaar 200 - 407 in het Sanskriet opgesteld en is een op zichzelf staand onderdeel van de Prajnaparamitasutra, net als de Hartsutra. In 407 verschijnt de eerste Chinese versie ervan in druk en deze is tot op heden bewaard gebleven en wordt gezien als het eerste gedrukte boek. Volgens deze sutra moet al het waarneembare niet worden gezien als de hoogste werkelijkheid, maar als een illusie van het eigen bewustzijn.
Podcasts Arthur Nieuwendijk
Projecties bij Pasen
Ontdek de kracht van acceptatie
Zen en de bubbelkamer
Door zen plan uitgevoerd
Vertrouwen ontwikkelen