ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
foto © Rients Ritskes
Wat is wijsheid? Vijf beste antwoorden
Rients Ritskes,
Zen.nl Nederland
Het bestuderen van de zenfilosofie en vooral het beoefenen van zenmeditatie zijn beproefde wegen om meer inzicht en wijsheid te ontwikkelen. Koanstudie (zie eerdere artikelen
1,
2,
3,
4,
5 en
6) is een methode binnen deze traditie om de ontwikkeling van wijsheid en inzicht extra te stimuleren. Intensief bezig zijn met een koan zoals bijvoorbeeld
Wat is wijsheid? ontsluit ons intuïtieve inzicht. In het kader van koanstudie in het algemeen en deze koan in het bijzonder hebben veel zenleraren afgelopen maanden aan cursisten gevraagd hun definitie van wijsheid te formuleren en ook familie, vrienden en huisgenoten te vragen hun definities te geven. De verzameling van al deze antwoorden heeft geleid tot onderstaande lijst van 50 definities. Vervolgens hebben we alle lezers van ZenActueel gevraagd de leukste en beste antwoorden uit deze lijst te selecteren en ons te laten weten. Veel mensen hebben gereageerd en dat leidt tot de onderstaande vijf beste en leukste antwoorden op de koan
Wat is wijsheid? Met stip op 1: ‘Steeds de vraag stellen: wat is wijsheid?
Wijsheid is je steeds opnieuw de vraag stellen. Dus wijsheid is om de koan
Wat is wijsheid? blijvend te bestuderen.
En er is nog een ander/beter antwoord op deze koan mogelijk. Dat antwoord staat niet in deze lijst van 50 definities en dus ook niet in de lijst van 5 beste of leukste antwoorden. Wil jij dat antwoord ontdekken? Bestudeer dan de koan zo intensief als je kunt, zo intensief ‘dat je er bij neervalt’ en het antwoord dat dan bij je op komt is waarschijnlijk gelijk aan mijn beste antwoord, de 10.
Onder alle inzenders van een reactie op de vraag naar het beste en leukste antwoord is een gesigneerd exemplaar van
Zen en onzin van het leven, een verzameling modern en klassieke koans verloot. De winnaar, Sonja uit Nieuwerkerk aan de IJssel, krijgt haar boek deze week toegezonden.
De als beste gekozen definities zijn:
1. Steeds de vraag stellen: “wat is wijsheid?”
2. Inzicht op basis van kennis en ervaring;
3. Weten dat niemand het weet;
4. Weten wat het juiste is om te doen of te laten;
5. Doen wat de situatie nodig heeft.
De als leukste gekozen definities zijn:
1. op tijd naar de WC gaan;
2. toch dat laatste biertje laten staan;
3. 2 x 20 minuten mediteren per dag;
4. steeds de vraag stellen: “wat is wijsheid?”;
5. je niet van de wijs laten brengen.
De vijftig definities waaruit gekozen werd:
1. durven vertrouwen op je innerlijk weten
2. iets wat je weet, en eigenlijk ook niet weet
3. het kennen van eenvoudige antwoorden in moeilijke situaties
4. op basis van inzicht, kennis, ervaring: het goede doen
5. goed luisteren, voelen en open staan voor de situatie
6. weten dat niemand het weet
7. je denken los weten te laten en aanvoelen wat er speelt
8. een echte keuze maken
9. eerst echt luisteren daarna reageren
10. weten wat het juiste is om te doen of te laten
11. zo te leven, dat je in rust en vrede kunt sterven
12. leren met steeds meer rust en zelfvertrouwen passend te handelen
13. is het scheppende denken waaruit alles is ontstaan
14. een bewust leven te leiden dat bijdraagt aan een goed leven
15. is ruimte hebben voor alle ervaringen en steeds de balans weer hervinden
16. het resultaat van verwerkte ervaringen dat tot iets positiefs leidt
17. spreken en handelen vanuit je hart
18. inzicht op basis van kennis en ervaring
19. op tijd naar de WC gaan
20. in elke situatie aanvoelen wat het juiste is om te doen
21. doen wat de situatie nodig heeft
22. 2 x 20 minuten mediteren per dag
23. doen wat goed is voor je mentale en fysieke gezondheid
24. genieten van wat er is
25. steeds de vraag stellen: “wat is wijsheid?”
26. veel doen om veel te leren
27. het op een heilzame wijze inzetten van je inzicht en ervaring
28. de nieuwsgierigheid van een kind behouden
29. je niet van de wijs laten brengen
30. je steeds afstemmen op het geheel
31. het leren verstaan en overdragen van de kunst van het leven
32. doen en laten wat bijdraagt aan de ontwikkeling van het geheel
33. streven naar harmonie
34. luisteren naar de steen der wijzen
35. gelukkig zijn door het inzetten van je inzicht en ervaring
36. stil zijn
37. iedereen in z'n waarde laten
38. niet onder woorden te brengen
39. wat goed voelt en je hart te volgen
40. niet alles willen weten
41. doen waar je je goed bij voelt en de rest ook
42. toch dat laatste biertje laten staan
43. de ruimte tussen spreken en zwijgen
44. met respect en zorg omgaan met alles wat leeft
45. op feiten gebaseerd gedrag
46. is timing
47. vertrouwen hebben en ontwikkelen
48. waakzaam zijn
49. iets dat we samen hebben en ontwikkelen
50. anders kunnen en durven kijken
Een sesshin (een zenretraite van 6 dagen) is een uitgelezen gelegenheid om je zenbeoefening te intensiveren en je een week lang toe te leggen op koanstudie.
De volgende sesshins zijn gepland voor:
Van 17 t/m 23 januari o.l.v. Yvonne Visser (wachtlijst)
Van 9 t/m 15 mei o.l.v. Floor Rikken (wachtlijst)
Van 27 juni t/m 3 juli o.l.v. Rients Ritskes
Van 21 t/m 27 november o.l.v. Arthur Nieuwendijk
Zen en de bubbelkamer
Door zen plan uitgevoerd
Vertrouwen ontwikkelen
Bevrijd van hoop?
Zenvol Pasen
Rients in gesprek met Foppe de Haan