ZenActueel:
Iedere dag inspiratie voor een zenvol leven
Wat moet je willen?
Aantekeningen en citaten bij online zenfilosofiecursus / college 7
Rients Ritskes,
Zen.nl Nederland
Zie ook de eerste zes artikelen met aantekeningen en citaten bij de
online zenfilosofiecursus:
1.
Waarom zenfilosofiecursus?
2.
Over Nagarjuna
3.
Over Hui-neng
4.
Over Bodhidharma
5.
Twee grootste zenmeesters
6.
Zen en het nihilisme
Volgens veel Boeddhisten komen onze problemen voort uit begeerte. De existentialisten als Sartre en de Beauvoir stellen juist dat in wat we wensen ons menszijn zich manifesteert. Hoe verhouden die twee ideeën zich ten opzichte van elkaar en wat betekenen de zenfilosofie, het nihilisme en de praktijk van meditatie in dat verband? Dit zijn enkele van de vragen en ideeën die we woensdag 27 januari analyseren tijdens het 7e online college zenfilosofie. Wegens succes wordt de cursus van acht online colleges opnieuw gegeven vanaf 12 mei a.s.
Klik hier voor meer informatie & aanmelding.
Simone de Beauvoir / Pleidooi voor een moraal der dubbelzinnigheid.
Citaat - 1 - pagina 10
Ze hebben de dood ontkend door de onsterfelijkheid te beloven of ze hebben het leven ontkend door het te beschouwen als een bedrieglijke schijn waarachter zich de waarheid van het Nirwâna verbergt. De moraal die ze hun volgelingen voorhielden had altijd hetzelfde doel: het ging erom de dubbelzinnigheid op te heffen door zich als pure innerlijkheid of pure uiterlijkheid te poneren.
Citaat - 2 - pagina 10
Hegel (1770 - 1831) legt het in zijn dialectische fenomenologie geraffineerder aan door voor te geven geen enkele kant van de menselijke werkelijkheid te verwaarlozen en alle aspecten te verzoenen. Zo vindt men dan volgens hem rust in een verrukkelijk optimisme.
Citaat - 3 - pagina 11
Aangezien het ons niet lukt de waarheid te ontvluchten kunnen we beter trachten haar onder ogen te zien. Laten we trachten de fundamentele dubbelzinnigheid van ons bestaan bewust te aanvaarden.
Citaat - 4 - pagina 12 en 13
Sartre zegt dat de mens ‘een nutteloze passie’ is die tevergeefs probeert God te worden. De mens is een wezen dat zich maakt tot een gemis aan zijn, opdat er zijn zij. Dus passie komt niet van buiten, maar de mens kiest haar, zij is zijn wezen zelf en impliceert als zodanig niet de idee van iets noodlottigs.
Citaat - 5 - pagina 13 en 14
Men moet dus beseffen dat de passie waarmee de mens zich solidair verklaart geen enkele uiterlijke rechtvaardiging vindt, geen van buiten komend appèl, geen objectieve noodzaak veroorlooft haar nuttig te noemen; zij heeft geen enkele reden van bestaan. Maar dat wil niet zeggen dat zij zichzelf niet een bestaansreden zou kunnen geven die zijn niet heeft.
Citaat - 6 - pagina 15
Om zijn waarheid te bereiken moet de mens niet proberen de dubbelzinnigheid van zijn bestaan uit te wissen maar deze integendeel willen realiseren; hij kan zichzelf alleen achterhalen naar gelang hij erin berust van zichzelf verwijderd te blijven.
Citaat - 7 - pagina 19
Een moraal van de dubbelzinnigheid zal een moraal zijn die bij voorbaat weigert te ontkennen dat gescheiden existenties tegelijkertijd met elkaar verbonden kunnen zijn.
Citaat - 8 - pagina 24
Het is dan ook onlogisch wanneer men het moment van de keuze met afschuw van de hand wijst, want dit moment is juist het moment waarop de geest in de natuur overgaat, het moment van de concrete vervulling van mens en zedelijkheid.
Citaat - 9 - pagina 24
Is het een mens, zodra hij zich als vrij erkent, verboden iets te willen?
Citaat - 10 - pagina 25
Sartre zegt dat ieder mens vrij is, dat hij geen mogelijkheid heeft het niet te zijn.
Citaat - 11 - pagina 26
Met luiheid, lichtzinnigheid, lafheid en ongeduld ontkent met de zin van zijn project op het moment zelf dat men het stelt, in dat geval is men niet meer dan een zinloze pulsatie van leven.
Citaat - 12 - pagina 28
Wanneer ik een daad die ik volbracht heb loslaat valt zij terug in het verleden en wordt een ding, een stompzinnig feit.
Citaat - 13 - pagina 28
Wil ik de beweging van mijn existentie grond geven dan mag ik deze nooit nutteloos op zichzelf laten terugvallen maar moet ik haar onbeperkt voortzetten.
Citaat - 14 - pagina 31
Er is geen gruwelijker manier om een mens te straffen dan hem te dwingen tot handelingen die men elke zin ontneemt, zoals bijvoorbeeld strafregels schrijven en greppels laten graven die steeds weer worden dichtgegooid.
Citaat - 15 - pagina 33
Alleen door zich via de vrijheid van anderen te ontplooien slaagt zij er in de dood zelf te overwinnen en zich als onvoorwaardelijke eenheid te realiseren.
Citaat - 16 - pagina 35
Zonder systeem laten mensen in de praktijk zich van de ene naar de andere levenshouding glijden.
Citaat - 17 - pagina 42
Het drama van de oorspronkelijke keuze ligt hierin dat zij zich van moment tot moment voor het hele leven uitwerkt, dat zij zich zonder redenen, vóór elke reden, uitwerkt, dat de vrijheid er slechts als toevalligheid in aanwezig is.
Citaat - 18 - pagina 43
Ieder mens werpt zich in de wereld door zich tot een gemis aan zijn te maken.
Citaat - 19 - pagina 46
In de wereld der lauwen heeft geen enkel project enige zin en de mens is niets anders dan een wilde vlucht.
Citaat - 20 - pagina 47
De serieuzen in de wetenschap, de filosofie en politiek verloochenen de vrijheid ten bate van doeleinden die men als absoluut ziet.
Citaat - 21 - pagina 51
De serieuze is gevaarlijk en wordt gemakkelijk een tiran. De serieuzen miskennen de subjectiviteit van hun keuzes en ze doen het voorkomen of zich via hen de volstrekte waarde van het object doet gelden: en tegelijk miskent men ook de waarde van andermans subjectiviteit en vrijheid.
Citaat - 22 - pagina 51
Proust heeft verbaasd opgemerkt dat een groot medicus, een groot geleerde buiten hun specialisme dikwijls verstoken is van gevoel, intelligentie en humaniteit.
Citaat - 23 - pagina 53
Het nihilisme is een teleurgestelde serieusheid die zich tegen zichzelf keert.
Citaat - 24 - pagina 59
De fundamentele fout van de nihilist is dat hij, na alle gegeven waarden afgewezen te hebben, aan gene zijde van hun bankroet niet opnieuw de betekenis van het universele en absolute doel dat de vrijheid zelf is ontdekt.
Citaat - 25 - pagina 63
De fout van de avonturier ligt hierin dat hij gelooft dat men iets voor zichzelf kan ondernemen zonder de anderen en zelfs tegen hen in.
Citaat - 26 - pagina 65
In tegenstelling tot de maniakale passie, slaat in de waarachtige, genereuze passie het beoogde zijn - een ding of een mens - om in authentieke vrijheid door zijn existentie voor andere existenties te bestemmen.
Citaat - 27 - pagina 154
Wanneer ieder mens werkelijk zou doen wat hij moest doen, zou ieders existentie gered zijn, zonder dat men van een paradijs zou hoeven dromen, waar allen in de dood verzoend zijn.
Podcasts Arthur Nieuwendijk
Projecties bij Pasen
Ontdek de kracht van acceptatie
Zen en de bubbelkamer
Door zen plan uitgevoerd
Vertrouwen ontwikkelen